Xe bán tải được chở mấy người là câu hỏi được nhiều tài xế quan tâm, đặc biệt khi các quy định về giao thông ngày càng chặt chẽ. Việc nắm rõ số lượng người được phép chở không chỉ giúp tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo an toàn cho hành khách và tránh các hình phạt không đáng có. Hãy cùng Pháp lý xe khám phá chi tiết vấn đề này qua bài viết sau.
Để giải đáp câu hỏi “Xe bán tải được chở mấy người?”, cần hiểu rõ cách pháp luật Việt Nam quy định về loại phương tiện này và các đặc điểm kỹ thuật liên quan. Xe bán tải là loại xe vừa có cabin chở người, vừa có thùng chở hàng, nhưng số lượng người được phép chở phụ thuộc vào thiết kế và giấy chứng nhận kiểm định của xe. Dưới đây là phân tích chi tiết về quy định pháp luật và các yếu tố liên quan.
Theo Điều 8 Luật Giao thông đường bộ 2008, mọi phương tiện giao thông cơ giới chỉ được phép chở đúng số người theo thiết kế được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định. Đối với xe bán tải, số người được phép chở thường dao động từ 2 đến 5 người, tùy thuộc vào số ghế ngồi được đăng ký. Các dòng xe bán tải phổ biến tại Việt Nam như Ford Ranger, Toyota Hilux, Mitsubishi Triton, hay Mazda BT-50 thường được thiết kế với cabin 5 ghế, cho phép chở tối đa 5 người, bao gồm cả tài xế. Tuy nhiên, một số dòng xe bán tải chuyên dụng, chẳng hạn như các mẫu xe phục vụ công việc đặc thù, có thể chỉ được đăng ký 2 ghế ngồi, do đó chỉ được phép chở tối đa 2 người. Thông tin về số người được phép chở được ghi rõ trong giấy chứng nhận kiểm định hoặc giấy đăng ký xe, do đó tài xế cần kiểm tra kỹ lưỡng trước khi sử dụng phương tiện.
Một quy định quan trọng khác liên quan đến xe bán tải là việc cấm chở người trên thùng xe, trừ một số trường hợp đặc biệt được nêu tại Thông tư 58/2020/TT-BCA. Cụ thể, xe bán tải chỉ được phép chở người trên thùng trong các trường hợp như vận chuyển người đi làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, hoặc theo yêu cầu của cơ quan chức năng có thẩm quyền. Trong các trường hợp khác, việc chở người trên thùng xe là vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến mức phạt từ 800.000 đến 1.000.000 đồng theo Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, kèm theo hình phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng. Quy định này được ban hành nhằm đảm bảo an toàn, bởi thùng xe bán tải không được thiết kế để chở người, thiếu dây an toàn và các biện pháp bảo vệ cần thiết.
Trong thực tế, nhiều tài xế nhầm tưởng rằng xe bán tải có thể chở thêm người trên thùng xe nếu không vượt quá tải trọng cho phép. Tuy nhiên, tải trọng của xe chỉ áp dụng cho việc chở hàng hóa, không liên quan đến chở người. Theo Thông tư 22/2019/TT-BGTVT, xe bán tải thường được phân loại là xe con hoặc xe tải nhẹ, nhưng dù ở hạng mục nào, số người được phép chở vẫn phải tuân theo thiết kế kỹ thuật và giấy tờ kiểm định. Việc chở quá số người quy định sẽ bị xử phạt theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, với mức phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng cho mỗi người vượt quá, nhưng tổng mức phạt không quá 75.000.000 đồng. Do đó, để tránh vi phạm, tài xế cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định này và kiểm tra kỹ giấy tờ xe trước khi vận hành.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến số người được chở trên xe bán tải
Số người được phép chở trên xe bán tải không chỉ phụ thuộc vào các quy định pháp luật mà còn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác như thiết kế xe, mục đích sử dụng, và quy trình kiểm định. Phần này sẽ phân tích chi tiết các yếu tố này để giúp tài xế hiểu rõ hơn về cách áp dụng quy định trong thực tế.
Trước hết, thiết kế kỹ thuật của xe là yếu tố quan trọng nhất quyết định số người được phép chở. Theo Thông tư 22/2019/TT-BGTVT, xe bán tải được phân loại dựa trên trọng lượng và mục đích sử dụng, có thể là xe con (dưới 3,5 tấn) hoặc xe tải nhẹ. Xe bán tải có 5 ghế ngồi thường được đăng ký như xe con, cho phép chở tối đa 5 người. Tuy nhiên, một số dòng xe bán tải chỉ có 2 ghế, chẳng hạn như các mẫu xe chuyên dụng phục vụ vận chuyển hàng hóa hoặc công việc đặc thù, sẽ bị giới hạn chở tối đa 2 người. Thông tin về số ghế ngồi và số người được phép chở được ghi rõ trong giấy đăng ký xe và giấy chứng nhận kiểm định, do đó tài xế cần kiểm tra kỹ để đảm bảo tuân thủ.
Mục đích sử dụng của xe cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định số người được phép chở. Nếu xe bán tải được đăng ký để sử dụng cá nhân hoặc gia đình, việc chở người chỉ được phép thực hiện trong cabin, và thùng xe không được sử dụng để chở người. Ngược lại, trong các trường hợp đặc biệt như xe bán tải phục vụ cứu hộ, vận chuyển công nhân theo hợp đồng, hoặc thực hiện nhiệm vụ công, có thể được phép chở người trên thùng xe, nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tại Thông tư 58/2020/TT-BCA. Những trường hợp này thường yêu cầu sự cho phép bằng văn bản từ cơ quan chức năng, và tài xế phải đảm bảo các điều kiện an toàn như có ghế ngồi cố định và dây an toàn trên thùng xe.
Quá trình kiểm định an toàn kỹ thuật cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Theo Nghị định 30/2021/NĐ-CP, xe bán tải phải trải qua kiểm định định kỳ để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Trong quá trình kiểm định, cơ quan chức năng sẽ xác định số người tối đa được phép chở dựa trên thiết kế kỹ thuật và tình trạng thực tế của xe. Nếu xe bị thay đổi kết cấu, chẳng hạn như tháo bớt ghế ngồi hoặc cải tạo thùng xe, số người được phép chở có thể bị điều chỉnh. Việc không tuân thủ các quy định kiểm định hoặc tự ý thay đổi kết cấu xe có thể dẫn đến phạt hành chính từ 2.000.000 đến 4.000.000 đồng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, đồng thời xe có thể bị tạm giữ để khắc phục. Vì vậy, tài xế cần đảm bảo xe được kiểm định đúng quy định và duy trì nguyên trạng thiết kế ban đầu.
Một yếu tố khác cần lưu ý là các quy định về an toàn giao thông liên quan đến hành khách. Theo Điều 8 Luật Giao thông đường bộ 2008, tất cả hành khách ngồi trong cabin xe bán tải phải thắt dây an toàn. Nếu vi phạm quy định này, tài xế có thể bị phạt từ 200.000 đến 300.000 đồng cho mỗi hành khách không thắt dây an toàn, theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Ngoài ra, việc chở trẻ em dưới 7 tuổi trên xe bán tải cũng cần tuân thủ các quy định về ghế an toàn dành riêng, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho trẻ.
Chở quá số người quy định trên xe bán tải không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng về an toàn giao thông. Phần này sẽ làm rõ các hậu quả mà tài xế có thể đối mặt, từ xử phạt hành chính đến các rủi ro về an toàn và pháp lý.
Về mặt pháp lý, chở quá số người trên xe bán tải là hành vi vi phạm được quy định tại Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Cụ thể, tài xế sẽ bị phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng cho mỗi người vượt quá số lượng quy định, nhưng tổng mức phạt không quá 75.000.000 đồng. Ngoài ra, nếu vi phạm nghiêm trọng, chẳng hạn như chở quá nhiều người gây nguy hiểm cho an toàn giao thông, tài xế có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng. Trường hợp chở người trên thùng xe không đúng quy định, mức phạt có thể lên đến 1.000.000 đồng, và nếu tái phạm nhiều lần, phương tiện có thể bị tịch thu tạm thời để khắc phục hậu quả. Những quy định này được ban hành nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và khuyến khích tài xế tuân thủ.
Về mặt an toàn, chở quá số người làm tăng đáng kể nguy cơ tai nạn giao thông. Khi xe chở vượt số người thiết kế, trọng tâm xe có thể bị lệch, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như phanh gấp, vào cua, hoặc di chuyển trên đường trơn trượt. Hành khách ngồi trong cabin quá đông hoặc trên thùng xe không có dây an toàn sẽ đối mặt với nguy cơ chấn thương nghiêm trọng nếu xảy ra va chạm. Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, nhiều vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe bán tải xảy ra do chở quá số người, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Ví dụ, một vụ tai nạn tại tỉnh Lâm Đồng vào năm 2023 liên quan đến xe bán tải chở 7 người trên thùng xe đã gây ra thiệt hại nặng nề, với 3 người tử vong và nhiều người khác bị thương.
Ngoài ra, việc chở quá số người còn có thể ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm. Theo Điều 138 Bộ luật Dân sự 2015, trong trường hợp tai nạn xảy ra do vi phạm quy định giao thông, chẳng hạn như chở quá số người, công ty bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường hoặc giảm mức bồi thường, tùy thuộc vào điều khoản hợp đồng. Điều này có nghĩa là tài xế sẽ phải tự chịu toàn bộ chi phí sửa chữa phương tiện, bồi thường thiệt hại cho hành khách, và các chi phí pháp lý phát sinh. Trong một số trường hợp, nếu tai nạn gây hậu quả nghiêm trọng, tài xế còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), với mức phạt tù lên đến 7 năm nếu gây thiệt hại về người.
Cuối cùng, chở quá số người còn ảnh hưởng đến uy tín và trách nhiệm xã hội của tài xế. Trong bối cảnh xã hội ngày càng chú trọng đến an toàn giao thông, việc tuân thủ các quy định pháp luật không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cách thể hiện ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng. Vì vậy, tài xế cần nhận thức rõ những hậu quả này và luôn tuân thủ quy định về số người được phép chở trên xe bán tải.
4. Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi phổ biến liên quan đến quy định về số người được chở trên xe bán tải, kèm theo câu trả lời chi tiết để giúp bạn hiểu rõ hơn.
Xe bán tải có được chở người trên thùng xe không?
Theo Thông tư 58/2020/TT-BCA, thùng xe bán tải không được phép chở người, trừ các trường hợp đặc biệt như thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, hoặc theo yêu cầu của cơ quan chức năng có thẩm quyền. Nếu vi phạm, tài xế sẽ bị phạt từ 800.000 đến 1.000.000 đồng, đồng thời có thể bị tước giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng. Để đảm bảo an toàn, hành khách chỉ nên ngồi trong cabin và sử dụng dây an toàn đầy đủ.
Làm sao để biết xe bán tải của tôi được chở bao nhiêu người?
Số người được phép chở được ghi rõ trong giấy chứng nhận kiểm định hoặc giấy đăng ký xe. Thông thường, xe bán tải có 5 ghế ngồi được phép chở tối đa 5 người, bao gồm tài xế. Bạn nên kiểm tra các giấy tờ này hoặc liên hệ cơ quan đăng kiểm để xác nhận thông tin chính xác, tránh vi phạm do thiếu hiểu biết.
Chở quá số người trên xe bán tải có bị tịch thu phương tiện không?
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, chở quá số người không dẫn đến tịch thu phương tiện ngay lần đầu vi phạm. Tuy nhiên, nếu tái phạm nhiều lần hoặc vi phạm nghiêm trọng, chẳng hạn như chở người trên thùng xe gây hậu quả, phương tiện có thể bị tịch thu tạm thời để khắc phục. Tài xế cũng sẽ bị phạt tiền và tước giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng.
Xe bán tải chở quá số người có được bảo hiểm bồi thường không?
Theo Bộ luật Dân sự 2015, nếu tai nạn xảy ra do chở quá số người, công ty bảo hiểm có thể từ chối bồi thường hoặc giảm mức bồi thường, tùy thuộc vào điều khoản hợp đồng. Vì vậy, tài xế nên tuân thủ quy định để tránh rủi ro tài chính và đảm bảo quyền lợi bảo hiểm khi xảy ra sự cố.
Việc hiểu rõ quy định về xe bán tải được chở mấy người là điều cần thiết để tài xế tuân thủ pháp luật và đảm bảo an toàn giao thông. Các quy định tại Luật Giao thông đường bộ 2008, Nghị định 100/2019/NĐ-CP, và Thông tư 58/2020/TT-BCA đã cung cấp khung pháp lý rõ ràng, giúp tài xế tránh các hình phạt hành chính và rủi ro không đáng có. Để được tư vấn chi tiết hơn hoặc giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan, hãy liên hệ Pháp lý xe để nhận hỗ trợ nhanh chóng và chuyên nghiệp.
