Bạn đang có nhu cầu mua hoặc bán xe nhưng xe không chính chủ và lo lắng về thủ tục pháp lý? Việc mua bán xe không chính chủ có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không nắm rõ quy trình và quy định pháp luật. Trong bài viết này, Pháp Lý Xe sẽ hướng dẫn bạn thủ tục mua bán xe không chính chủ chi tiết nhất, giúp bạn thực hiện giao dịch một cách hợp pháp, an toàn và nhanh chóng.

1. Khái niệm xe không chính chủ
Xe không chính chủ là thuật ngữ thường dùng để chỉ việc xe được sử dụng bởi người không đứng tên trong giấy đăng ký xe. Theo quy định pháp luật, khi có sự chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế hoặc các hình thức chuyển quyền sở hữu khác, chủ sở hữu mới phải thực hiện thủ tục đăng ký sang tên theo quy định. Việc không thực hiện thủ tục này sẽ bị coi là vi phạm hành chính và có thể bị xử phạt.
2. Quy định pháp luật về xử phạt xe không chính chủ từ năm 2025

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, mức phạt đối với hành vi không làm thủ tục cấp chứng nhận đăng ký xe trong trường hợp thay đổi chủ xe được quy định như sau:
Đối với xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự:
- Cá nhân: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
- Tổ chức: Phạt tiền từ 1.600.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Đối với xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự:
- Cá nhân: Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng.
- Tổ chức: Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng.
Ngoài ra, Nghị định 168/2024/NĐ-CP cũng bổ sung thêm trường hợp xác minh để phát hiện hành vi vi phạm thông qua công tác xử lý vụ việc vi phạm hành chính tại trụ sở đơn vị, bên cạnh các trường hợp qua công tác điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông và qua công tác đăng ký xe như trước đây.
3. Trách nhiệm của chủ xe khi chuyển nhượng
Khi chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho, để thừa kế xe, chủ xe có trách nhiệm:
- Giữ lại chứng nhận đăng ký xe, biển số xe và nộp cho cơ quan đăng ký xe khi làm thủ tục thu hồi.
- Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe, chủ xe đứng tên trong chứng nhận đăng ký xe phải làm thủ tục thu hồi.
Nếu quá thời hạn trên mà không thực hiện, chủ xe có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.
>>> Đọc thêm: Mua bán xe máy cũ cần giấy tờ gì? Thủ tục như thế nào?
4. Thủ tục mua bán xe không chính chủ
Để thực hiện việc mua bán xe không chính chủ một cách hợp pháp và tránh các rủi ro pháp lý, các bước sau cần được thực hiện:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu xe của người bán (hợp đồng mua bán, giấy tờ thừa kế, tặng cho, v.v.).
- Giấy đăng ký xe bản gốc.
- Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực của cả hai bên.
- Giấy chứng nhận đăng kiểm (đối với xe ô tô).
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự còn hiệu lực.
Bước 2: Lập hợp đồng mua bán xe
Hợp đồng mua bán xe phải được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực theo quy định.
Bước 3: Nộp thuế trước bạ
Người mua xe phải nộp thuế trước bạ tại cơ quan thuế địa phương nơi cư trú.
Bước 4: Nộp hồ sơ sang tên tại cơ quan đăng ký xe
Sau khi hoàn tất các bước trên, người mua nộp hồ sơ đề nghị đăng ký sang tên tại cơ quan đăng ký xe có thẩm quyền.
Thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký sang tên xe mất khoảng 2 – 7 ngày làm việc (tùy theo từng địa phương và tình trạng hồ sơ).
5. Lưu ý khi mua bán xe không chính chủ
Khi thực hiện thủ tục mua bán xe không chính chủ, người thực hiện thủ tục cần lưu ý những điều sau đây:
- Kiểm tra kỹ giấy tờ xe: Đảm bảo rằng xe không nằm trong diện tranh chấp, bị cầm cố hoặc có nguồn gốc không rõ ràng.
- Thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý: Việc bỏ qua hoặc làm không đúng các bước trong quy trình có thể dẫn đến việc bị xử phạt hoặc gặp rủi ro pháp lý sau này.
- Thời hạn thực hiện thủ tục: Nên thực hiện việc sang tên đổi chủ trong thời gian sớm nhất sau khi mua bán để tránh các vấn đề phát sinh.
>>> Xem chi tiết về: Những lưu ý khi mua xe máy cũ tại đây.
6. Câu hỏi thường gặp
Mua xe cũ nhưng chủ cũ đã mất, có sang tên được không?
Có thể sang tên, nhưng cần làm thủ tục thừa kế. Nếu có giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền thừa kế, bạn có thể đăng ký sang tên theo quy định. Nếu không, cần có xác nhận từ cơ quan công chứng hoặc tòa án về quyền sở hữu.
Có cần công chứng hợp đồng mua bán xe không?
Có. Theo quy định mới, hợp đồng mua bán xe phải được công chứng hoặc chứng thực để có hiệu lực pháp lý. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của cả người mua và người bán.
Nếu làm mất giấy đăng ký xe nhưng chưa sang tên, có xin cấp lại được không?
Không. Nếu giấy đăng ký xe bị mất và xe chưa sang tên, chỉ chủ xe cũ mới có thể làm thủ tục cấp lại. Do đó, nếu mua xe không chính chủ, cần yêu cầu chủ cũ hỗ trợ làm lại trước khi tiến hành sang tên.
Trên đây là toàn bộ hướng dẫn chi tiết về thủ tục mua bán xe không chính chủ theo quy định pháp luật hiện hành. Việc nắm rõ các bước và chuẩn bị đầy đủ giấy tờ sẽ giúp bạn tránh những rắc rối pháp lý và đảm bảo giao dịch diễn ra suôn sẻ. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về quy trình này, đừng ngần ngại liên hệ với Pháp Lý Xe để được tư vấn cụ thể.