Việc hoán cải, cải tạo xe ô tô ngày càng trở nên phổ biến, cho phép chủ xe tùy chỉnh chiếc xe theo ý muốn. Tuy nhiên, để thực hiện việc này, bạn cần tuân thủ các quy định của pháp luật và hoàn thành một số thủ tục hành chính nhất định. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình hoán cải, cải tạo xe ô tô và những giấy tờ cần thiết.
1. Hoán cải xe ô tô là gì?
Căn cứ khoản 5 Điều 3 Thông tư 85/2014/TT-BGTVT, sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Thông tư 43/2023/TT-BGTVT, quy định về cải tạo xe cơ giới như sau:
“Cải tạo xe cơ giới là việc thay đổi đặc điểm của xe cơ giới được quy định tại Phụ lục XI ban hành kèm theo Thông tư này, khiến xe không còn cùng kiểu loại với xe trước khi cải tạo. …”
Như vậy, hoán cải xe (còn gọi là cải tạo xe) là việc cá nhân thực hiện các thay đổi trên xe sau một thời gian sử dụng, khi nhận thấy xe có vấn đề liên quan đến chất lượng, màu sắc, hoặc tình trạng sử dụng.
Hoán cải xe cơ giới là việc thay đổi đặc điểm của xe, khiến xe không còn giống kiểu loại ban đầu. Tuy nhiên, nếu việc thay thế hệ thống, tổng thành sử dụng các bộ phận cùng kiểu loại, từ cùng nhà sản xuất (cùng mã phụ tùng), thì không được xem là hoán cải xe.
2. Hướng dẫn làm thủ tục hoán cải, cải tạo xe ô tô
Để hoàn tất thủ tục hoán cải, cải tạo một ô tô, cần thực hiện các bước sau:
- Chuẩn bị hồ sơ xe:
- Đăng ký và đăng kiểm xe (đối với xe đã đăng ký và đăng kiểm).
- Đăng ký, giấy xuất xưởng, giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với xe đã đăng ký nhưng chưa đăng kiểm).
- Giấy tờ nhập khẩu, mua bán sang tên chủ xe (đối với xe nhập khẩu đã qua sử dụng, loại này có thể hoán cải, cải tạo ngay mà không cần đăng ký hay chờ 06 tháng).
- Giấy sang tên, đăng ký cắt góc, hợp đồng mua bán (nếu có) và sổ đăng kiểm.
- Thiết kế hoán cải, nộp hồ sơ:
- Làm bản thiết kế hoán cải và nộp cho Sở Giao thông Vận tải hoặc Cục Đăng kiểm Việt Nam để xin phép.
- Chủ xe có thể thi công theo bản vẽ do bên mình cung cấp. Nếu xe đã thi công, bên mình sẽ kiểm tra và làm bản thiết kế. (Lưu ý: nếu việc thi công trước đó không phù hợp quy chuẩn, thông tư, các văn bản hiện hành, chủ xe cần thi công lại để đảm bảo đúng quy định).
- Thực hiện nghiệm thu cải tạo:
- Sau khi thiết kế được phê duyệt, chủ xe đưa xe đến trạm đăng kiểm có chức năng nghiệm thu để thực hiện kiểm tra.
- Sau nghiệm thu thành công, trạm đăng kiểm sẽ cấp 02 biên bản nghiệm thu cải tạo: 01 để đổi đăng ký xe, và 01 để đổi đăng kiểm.
- Đổi đăng ký xe:
- Mang theo đăng ký cũ, biên bản nghiệm thu cải tạo, giấy xuất xưởng do cơ sở thi công cấp, khai thông tin vào tờ khai sang tên di chuyển, dán bản cà số khung số máy và đến cơ quan công an quản lý xe địa phương để xin đổi đăng ký mới với loại phương tiện đã được hoán cải.
- Khám lưu hành:
- Sau khi đổi đăng ký, chủ xe đưa xe đến trạm đăng kiểm để tiến hành khám lưu hành với biển đăng ký và loại phương tiện mới. Ngoài đăng ký và đăng kiểm (giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật), cần mang theo biên bản nghiệm thu cải tạo để hoàn thành thủ tục khám lưu hành.
3. Trường hợp nào thay đổi kết cấu xe nhưng không phải hoán cải xe?
Các trường hợp xe cơ giới có sự thay đổi nhưng không được coi là cải tạo, bao gồm:
– Thay đổi cửa lên xuống khoang hành khách (không bao gồm thay đổi vị trí và kích thước cửa);
– Thay đổi một số kết cấu thùng chở hàng như: bịt kín hoặc thay đổi kết cấu cánh cửa thùng hàng; thay thế tôn bọc dạng phẳng thành dạng sóng hoặc ngược lại; bọc thêm tôn phần khung mui của xe mui phủ không làm tăng chiều cao thành thùng hàng (Hc) quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 42/2014/TT- BGTVT; lắp thêm hoặc tháo bỏ nắp chắn bụi cho thùng chở hàng của xe ô tô tải tự đổ;
– Lắp, thay thế hoặc tháo bỏ nắp che khoang chở hàng, hành lý của xe ô tô PICKUP nhưng không làm thay đổi kích thước lòng thùng hàng và kích thước bao của xe;
– Lắp đặt thêm đèn sương mù dạng rời;
– Thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng cụm đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đặc tính quang học đèn chiếu sáng phía trước của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, QCVN 35:2017/BGTVT mà không cần phải gia công thay đổi kết cấu của xe để đảm bảo việc lắp đặt;
– Thay thế bóng đèn thuộc cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng bóng đèn loại khác có công suất tiêu thụ điện tương đương mà không cần phải can thiệp, thay đổi kết cấu của cụm đèn;
– Thay đổi các chi tiết, bộ phận thân vỏ là tùy chọn của nhà sản xuất xe nhưng không làm thay đổi kích thước bao ngoài của xe, trừ các trường hợp quy định tại Điều 6 Thông tư 85/2014/TT-BGTVT. Việc lắp đặt thực hiện theo khuyến cáo của nhà sản xuất xe hoặc đại diện được ủy quyền hợp pháp của nhà sản xuất xe;
– Thay đổi về kiểu dáng một số chi tiết của phần thân vỏ xe như: lưới tản nhiệt trước xe, cánh lướt gió;
– Lắp đặt thêm mui gió trên nóc ca bin ô tô tải, bậc bước chân lên xuống, trang trí ống xả, đai trang trí bảo hiểm đèn chiếu sáng, đèn tín hiệu mà không làm thay đổi kích thước bao ngoài của xe.
4. Trách nhiệm thẩm định thiết kế xe cơ giới cải tạo
- Cục Đăng kiểm Việt Nam chịu trách nhiệm thẩm định thiết kế cải tạo trong các trường hợp sau:
- Cải tạo các loại xe thành xe chuyên dùng hoặc ô tô đầu kéo;
- Cải tạo xe cơ giới có tay lái nghịch;
- Các trường hợp được quy định tại điểm đ khoản 5 Điều 4 Thông tư 85/2014/TT-BGTVT.
- Sở Giao thông Vận tải sẽ thực hiện thẩm định thiết kế cải tạo xe cơ giới đối với các trường hợp không thuộc thẩm quyền của Cục Đăng kiểm Việt Nam.