Vận tải hàng hóa không chỉ là việc di chuyển các sản phẩm từ nơi này đến nơi khác; nó còn là một hệ thống phức tạp của các dịch vụ, quy trình và quyết định chiến lược. Để khám phá sâu hơn về kinh doanh vận tải hàng hóa, chúng ta cần xem xét cách nó hoạt động, những yếu tố quan trọng và cách nó đóng vai trò trong nền kinh tế.
Kinh doanh vận tải hàng hóa là gì? Điều kiện & quy định liên quan
Kinh doanh vận tải hàng hóa là hoạt động kinh doanh liên quan đến việc di chuyển và vận chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất hoặc mua hàng đến điểm đích cuối cùng, thường là các điểm bán lẻ hoặc các cơ sở sản xuất khác. Trong lĩnh vực này, các doanh nghiệp thường cung cấp các dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm đường bộ, đường sắt, hàng không, và đường thủy.
Các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng hóa thường có vai trò làm trung gian giữa các nhà sản xuất hoặc nhà cung ứng hàng hóa và người tiêu dùng cuối cùng. Họ cung cấp các dịch vụ vận chuyển, lưu trữ, xử lý hàng hóa và quản lý chuỗi cung ứng để đảm bảo hàng hóa được vận chuyển đến đích đến một cách hiệu quả và an toàn nhất có thể.
Kinh doanh vận tải hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, ảnh hưởng đến mọi ngành công nghiệp và mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày, từ việc cung cấp thực phẩm và hàng tiêu dùng đến việc hỗ trợ các dự án công nghiệp quy mô lớn.
Kinh doanh vận tải hàng hóa là gì?
2. Phân loại kinh doanh vận tải hàng hóa
Kinh doanh vận tải hàng hóa có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, dựa trên các tiêu chí như phương tiện vận chuyển, phạm vi địa lý, loại hàng hóa vận chuyển, và cách tổ chức hoạt động. Dưới đây là một số phân loại phổ biến:
Theo phương tiện vận chuyển:
Vận chuyển hàng hóa đường bộ: Sử dụng xe tải, xe buýt hoặc các loại phương tiện giao thông đường bộ để vận chuyển hàng hóa trên đường bộ. (khoản 30 Điều 3 Luật giao thông đường bộ 2008).
Vận chuyển hàng hóa đường sắt: Sử dụng hệ thống đường sắt và các loại tàu để di chuyển hàng hóa.
Vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không: Sử dụng máy bay và các dịch vụ hàng không để vận chuyển hàng hóa.
Vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy: Sử dụng tàu, thuyền và các phương tiện thủy khác trên các con sông, hồ, và biển.
Theo phạm vi địa lý:
Vận chuyển hàng hóa nội địa: Diễn ra trong phạm vi quốc gia.
Vận chuyển hàng hóa quốc tế: Bao gồm vận chuyển hàng hóa qua biên giới quốc gia và giữa các quốc gia.
Theo loại hàng hóa:
Vận chuyển hàng hóa thông thường: Bao gồm các loại hàng hóa phổ biến như thực phẩm, quần áo, hàng tiêu dùng, vv.
Vận chuyển hàng hóa đặc biệt: Bao gồm các loại hàng hóa cồng kềnh, nguy hiểm, hoặc đòi hỏi quy trình xử lý đặc biệt như hàng hóa lạnh, hàng hóa y tế, hàng hóa dễ cháy nổ,…
Theo cách tổ chức hoạt động:
Công ty vận tải hàng hóa: Các doanh nghiệp chuyên cung cấp dịch vụ vận tải hàng hóa.
Công ty quản lý chuỗi cung ứng: Các tổ chức chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoặc một phần của quy trình vận chuyển và lưu trữ hàng hóa từ nguồn cung đến điểm tiêu thụ.
3. Điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa theo quy định hiện hành tại Việt Nam
Để hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa, các doanh nghiệp cần tuân thủ một loạt các điều kiện và yêu cầu pháp lý. Dưới đây là một số quy định cơ bản mà doanh nghiệp phải đáp ứng để nhận được cấp phép kinh doanh vận tải hàng hóa:
Về Doanh Nghiệp:
Doanh nghiệp phải có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hợp pháp, thể hiện sự pháp lý và chính thức của hoạt động kinh doanh.
Vốn điều lệ tối thiểu của doanh nghiệp phải đạt mức được quy định. Cụ thể, vốn điều lệ yêu cầu cho từng loại vận chuyển hàng hóa sẽ khác nhau tùy theo phạm vi và loại hình hoạt động.
Doanh nghiệp cần có trụ sở chính hoặc chi nhánh tại địa điểm phù hợp với hoạt động kinh doanh vận tải.
Đội ngũ cán bộ quản lý, lái xe và phụ xe phải có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đủ để thực hiện các công việc liên quan.
Phương tiện vận tải phải đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Về Phương Tiện Vận Tải:
Phương tiện vận tải phải có đầy đủ biển số đăng ký xe và giấy chứng nhận đăng kiểm còn hiệu lực.
Các phương tiện cần được trang bị các thiết bị an toàn theo quy định và phải được bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ.
Ngoài những điều kiện trên, doanh nghiệp còn phải tuân thủ một số quy định khác, bao gồm yêu cầu về bảo hiểm trách nhiệm dân sự, an ninh và trật tự, cũng như các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường.
Tất cả những yêu cầu này cùng nhau đảm bảo rằng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo an toàn, bảo mật và bảo vệ môi trường trong quá trình vận chuyển hàng hóa.
Điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa theo quy định hiện hành tại Việt Nam
4. Căn cứ pháp lý và các quy định liên quan
Các điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa được quy định trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau, bao gồm các văn bản chính sau:
Luật Giao thông vận tải 2008: Luật này quy định những nguyên tắc cơ bản về hoạt động vận tải, trong đó có hoạt động kinh doanh vận tải hàng hóa. Luật cũng quy định về các loại hình vận tải, điều kiện kinh doanh vận tải, trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải và các bên liên quan.
Nghị định số 10/2020/NĐ-CP ngày 28/01/2020 về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Giao thông vận tải về kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô: Nghị định này quy định chi tiết về điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô, hồ sơ thành lập doanh nghiệp vận tải hàng hóa, cấp Giấy phép kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô, quản lý hoạt động kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô, thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô, xử lý vi phạm pháp luật về kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô.
Thông tư số 12/2020/TT-BGTVT ngày 02/03/2020 của Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn chi tiết về điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô: Thông tư này hướng dẫn chi tiết về điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô theo quy định tại Nghị định số 10/2020/NĐ-CP.
Cụ thể:
Về doanh nghiệp:
Điều kiện về thành lập doanh nghiệp: Luật Doanh nghiệp 2020, Nghị định số 01/2021/NĐ-CP ngày 01/02/2021 quy định chi tiết về điều kiện thành lập doanh nghiệp.
Điều kiện về vốn điều lệ: Luật Giao thông vận tải 2008, Nghị định số 10/2020/NĐ-CP quy định về mức vốn điều lệ tối thiểu cho từng loại hình vận tải.
Điều kiện về trụ sở: Luật Giao thông vận tải 2008 quy định về trụ sở của doanh nghiệp vận tải.
Điều kiện về cán bộ quản lý: Luật Giao thông vận tải 2008, Nghị định số 10/2020/NĐ-CP quy định về trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ quản lý, lái xe và phụ xe.
Về phương tiện vận tải:
Điều kiện về đăng ký biển số xe: Nghị định số 66/2014/NĐ-CP ngày 22/7/2014 quy định về đăng ký và quản lý xe ô tô.
Điều kiện về đăng kiểm: Nghị định số 115/2019/NĐ-CP ngày 27/11/2019 quy định về đăng kiểm và cấp Giấy chứng nhận đăng kiểm cho xe cơ giới.
Điều kiện về an toàn kỹ thuật: Nghị định số 46/2010/NĐ-CP ngày 26/5/2010 quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định an toàn đối với ô tô và các loại xe cơ giới khác.
Điều kiện về bảo vệ môi trường: Nghị định số 18/2019/NĐ-CP ngày 29/01/2019 quy định về quản lý khí thải, tiếng ồn và rung động do hoạt động giao thông gây ra.
5. Mọi người cũng hỏi
Có những loại hình kinh doanh vận tải hàng hóa nào?
Có nhiều loại hình kinh doanh vận tải hàng hóa, bao gồm:
Vận tải hàng hóa theo tuyến cố định
Vận tải hàng hóa theo hợp đồng
Vận tải hàng hóa bằng xe taxi tải
Vận tải hàng hóa đa phương thức
Quy trình cấp Giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô tô như thế nào?
Quy trình cấp Giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô tô được quy định tại Điều 11 Nghị định 10/2020/NĐ-CP.
Tôi có thể tìm hiểu thêm thông tin về kinh doanh vận tải hàng hóa ở đâu?
Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin về kinh doanh vận tải hàng hóa tại website của Bộ Giao thông vận tải (https://www.mt.gov.vn/) hoặc website của Sở Giao thông vận tải địa phương.
Với sự đa dạng của các loại hình kinh doanh vận tải hàng hóa, việc lựa chọn hình thức phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: đặc điểm hàng hóa, tuyến đường vận chuyển, nhu cầu của khách hàng, năng lực của doanh nghiệp,… Doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố này để đưa ra quyết định phù hợp nhất, đảm bảo hiệu quả kinh doanh và đáp ứng tốt nhất nhu cầu của thị trường. Pháp Lý Xe xin cảm ơn Quý khách đã theo dõi bài viết.
