Tại dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Bộ Công an đề xuất thay đổi một số hạng giấy phép lái xe (GPLX) và việc nâng hạng bằng lái. Trong đó đáng chú ý là đề xuất bỏ GPLX hạng A4, đưa hạng B1 và B2 về cùng hạng B.
Theo quy định đang có hiệu lực tại Luật Giao thông đường bộ 2008, GPLX bao gồm 13 hạng: A1, A2, A3, A4, B1, B2, C, D, E, FB2, FD, FE, FC.
Trong đó, hạng A4 cấp cho người lái máy kéo có trọng tải đến 1.000kg. Hạng B1 cấp cho người không hành nghề lái xe điều khiển xe ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi; xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500kg.
Hạng B2 cấp cho người hành nghề lái xe điều khiển xe ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi; xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500kg.
Đề xuất bỏ GPLX hạng A4, đưa hạng B1 và B2 về cùng hạng B
Trong dự thảo mới nhất trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, luật đã quy định cụ thể thời hạn của GPLX.
Trong dự thảo báo cáo mới, Bộ Công an đề xuất bỏ hạng A4 và không quy định hạng GPLX cho người điều khiển máy kéo vì căn cứ vào kiểu loại, công dụng của phương tiện, loại phương tiện này sẽ được xếp vào nhóm xe máy chuyên dùng.
Đồng thời, Bộ Công an cũng đề xuất đưa hạng B1 và B2 về cùng hạng B do căn cứ để phân hạng GPLX là từ công suất, kiểu loại, động cơ, số chỗ ngồi.
Việc cấp GPLX theo hạng mới này, theo Bộ Công an, sẽ được thực hiện đối với người cấp lần đầu và cho những GPLX thuộc các trường hợp cấp đổi, cấp lại. Điều khoản chuyển tiếp sẽ quy định GPLX cấp trước khi luật này có hiệu lực thi hành được tiếp tục sử dụng theo thời hạn và giá trị ghi trên GPLX.
Giải thích về đề xuất trên, Bộ Công an cho rằng, việc đưa nội dung phân hạng GPLX vào dự thảo luật nhằm nội luật hóa các quy định về phân hạng GPLX quy định tại Công ước Viên năm 1968, đảm bảo cam kết của Việt Nam khi ký kết, gia nhập công ước.
Theo Bộ Công an, việc này còn tạo thuận lợi cho người Việt Nam sinh sống, học tập tại các nước là thành viên Công ước Viên năm 1968; không mất chi phí đổi, học để được cấp GPLX, góp phần phát triển kinh tế, du lịch, thương mại, hợp tác quốc tế, đồng thời phát triển đầu tư, sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu phương tiện trong nước và quốc tế do có sự đồng bộ về phân hạng phương tiện và GPLX.
Việc chuyển đổi chỉ thực hiện đối với sát hạch, cấp mới và các trường hợp cấp đổi, cấp lại, chuyển đổi thực hiện theo hướng có lợi cho người dân, không gây mất an toàn giao thông.
Dự thảo quy định GPLX gồm các hạng sau:
Dự thảo luật quy định GPLX bao gồm các hạng: A1; A; B1; B; C1; C; D1; D2; D; BE; C1E; CE; D1E; D2E và DE.
Theo đó, GPLX các hạng A1, A, B1 không thời hạn; GPLX hạng B có thời hạn 10 năm kể từ ngày cấp.
GPLX các hạng C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp.
Cũng theo dự thảo luật, người đủ 16 tuổi trở lên được điều khiển xe gắn máy; người đủ 18 tuổi trở lên được cấp GPLX hạng A1, A, B1, B, C1, được điều khiển xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ.
Người đủ 21 tuổi trở lên được cấp GPLX hạng C, BE; người đủ 24 tuổi trở lên được cấp GPLX hạng D1, D2, C1E, CE; người đủ 27 tuổi trở lên được cấp GPLX hạng D, D1E, D2E, DE.
Người học lái xe phải được đào tạo tại các cơ sở đào tạo lái xe hoặc các hình thức đào tạo lái xe khác theo quy định để cấp mới hoặc nâng hạng GPLX.
Việc đào tạo để nâng hạng GPLX thực hiện cho trường hợp nâng hạng giấy phép lái xe từ hạng B lên hạng C1 hoặc lên hạng C hoặc lên hạng D1 hoặc lên hạng D2;
Nâng hạng GPLX từ hạng C1 lên hạng C hoặc lên hạng D1 hoặc lên hạng D2.
Ngoài ra, còn có trường hợp nâng hạng GPLX từ hạng C lên hạng D1 hoặc lên hạng D2 hoặc lên hạng D; nâng hạng GPLX từ hạng D1 lên hạng D2 hoặc lên hạng D;
Nâng hạng GPLX từ hạng D2 lên hạng D; nâng hạng GPLX từ các hạng B, C1, C, D1, D2, D lên các hạng GPLX tương ứng BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE.
Người có nhu cầu được đào tạo nâng hạng GPLX phải có GPLX đang còn hiệu lực và có đủ thời gian lái xe an toàn quy định cho từng hạng GPLX; người có nhu cầu được đào tạo nâng hạng GPLX lên hạng D1, D2, D tối thiểu phải có trình độ từ trung học cơ sở.
GPLX hạng C, D1, D2, D và các hạng BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE phải được đào tạo bằng hình thức đào tạo nâng hạng theo các điều kiện quy định.
Dự thảo luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Quốc hội cho ý kiến lần đầu ở kỳ họp thứ 6 và dự kiến được xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 7 tới đây (tháng 5/2024).
