Có nhiều người lái xe đã lựa chọn đỗ xe dưới lòng đường như một giải pháp tiện lợi và tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, việc này không chỉ mang đến những bất tiện về giao thông mà còn có thể gây ra tai nạn. Trong trường hợp này, chúng ta cùng tìm hiểu về quy định đỗ xe dưới lòng đường và liệu người đỗ xe gây tai nạn có phải chịu án phạt hay không.
1. Quy định về đỗ xe dưới lòng đường
Đỗ xe là trạng thái đứng yên của xe không giới hạn thời gian (theo Điều 18 của Luật Giao thông đường bộ 2008).
Khi dừng, đỗ xe trên đường bộ, người điều khiển phương tiện cần tuân thủ các quy định sau đây:
- Có tín hiệu báo cho người điều khiển xe khác biết, bằng cách bật đèn xinhan hoặc sử dụng các phương tiện tín hiệu khác.
- Cho xe dừng, đỗ ở nơi có lề đường rộng hoặc khu đất bên ngoài phần đường xe chạy. Trong trường hợp không có lề đường, phải đỗ sát mép đường bên phải theo chiều đi của mình.
- Nếu đã có các điểm dừng xe, đỗ xe được quy định, phải tuân thủ và đỗ xe tại các vị trí đó.
- Không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa thực hiện các biện pháp an toàn. Trong trường hợp đỗ xe chiếm một phần đường xe chạy, cần đặt ngay biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau xe để cảnh báo người điều khiển phương tiện khác.
- Khi dừng xe, không được tắt máy hoặc rời khỏi vị trí lái.
- Xe đỗ trên đoạn đường dốc cần được chèn bánh để đảm bảo an toàn.
Theo Điều 19 của Luật Giao thông đường bộ, khi dừng xe, đỗ xe trên đường phố, lái xe cần thực hiện các điều sau:
- Cho xe dừng, đỗ sát theo lề đường, hè phố phía bên phải theo chiều đi của mình. Bánh xe gần nhất không được cách xa lề đường, hè phố quá 0,25m; trường hợp đường phố hẹp, phải dừng xe, đỗ xe ở vị trí cách xe ô tô đang đỗ bên kia đường tối thiểu 20m.
- Không được dừng xe, đỗ xe trên đường điện, miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước. Không được để phương tiện giao thông ở lòng đường, hè phố trái quy định.
Những nơi không được dừng xe, đỗ xe
- Bên trái đường một chiều
- Trên các đoạn đường cong và gần đầu dốc tầm nhìn bị che khuất
- Trên cầu, gầm cầu vượt
- Song song với một xe khác đang dừng đỗ
- Trên phần đường dành cho người đi bộ sang đường
- Nơi đường giao nhau và trong phạm vi 5m từ mép đường giao nhau
- Nơi dừng của xe buýt
- Trước cổng và trong phạm vi 5m hai bên cổng trụ sở cơ quan, tổ chức
- Tại nơi phần đường có bề rộng chỉ đủ cho một làn xe
- Trong phạm vi an toàn đường sắt
- Che khuất biển báo hiệu đường bộ.
2. Đỗ xe dưới lòng đường gây tai nạn có bị phạt không?
Hành vi đỗ xe sai quy định là vi phạm pháp luật và sẽ bị áp dụng chế tài xử lý theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Cụ thể, Điều 5 Nghị định này quy định đối với hành vi dừng, đỗ ôtô hoặc các loại phương tiện tương tự nơi có biển “Cấm đỗ xe” hoặc “Cấm dừng xe và đỗ xe”, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng. Trường hợp dừng đỗ không đúng quy định gây tai nạn giao thông, mức phạt tối đa có thể lên đến 12 triệu đồng.
Như vậy, khung hình phạt đối với hành vi đỗ xe trái phép dưới lòng đường có thể lên tới 12 triệu đồng trong trường hợp đỗ sai quy định gây tai nạn giao thông. Bên cạnh chế tài hành chính, trường hợp đỗ xe gây tai nạn, người điều khiển phương tiện còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản, sức khỏe hay tính mạng của người bị xâm hại theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
Ngoài ra, Điều 261 Bộ luật Hình sự 2015 còn quy định người nào đặt, để, đổ trái phép vật liệu, phế thải, rác thải, vật sắc nhọn, chất gây trơn hoặc chướng ngại vật khác gây cản trở giao thông đường bộ gây hậu quả làm chết người, gây thương tật cho người khác từ 61% trở lên hay gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng trở lên… có thể bị xử lý về tội Cản trở giao thông đường bộ.
Mức phạt đối với tội danh này là phạt tiền 30-100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp làm chết từ 2 người trở lên, gây thiệt hại từ 500 triệu đồng trở lên hay thực hiện hành vi ở các đoạn đường đèo, dốc, cao tốc… thì tùy thuộc các tình tiết định khung, mức án cao nhất có thể lên tới 10 năm tù.
Trường hợp đỗ xe sai quy định có thể được coi là hành vi đặt chướng ngại vật khác gây cản trở giao thông đường bộ theo Bộ luật Hình sự 2015. Do đó, nếu xảy ra tai nạn nghiêm trọng và cơ quan chức năng xác định việc đỗ xe trái phép là nguyên nhân dẫn tới sự việc đó, người điều khiển phương tiện có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự.
Như vậy, dưới góc độ hành chính, tùy thuộc hậu quả xảy ra, mức phạt tối đa dành cho hành vi đỗ xe sai quy định có thể lên tới 12 triệu đồng. Trong trường hợp hành vi là nguyên nhân gây ra tai nạn, dẫn tới hậu quả nghiêm trọng, chủ phương tiện hoặc người quản lý, sử dụng phương tiện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Cản trở giao thông đường bộ theo Điều 261 Bộ luật Hình sự năm 2015. Mức án tối đa có thể lên tới 10 năm tù.