Việc đăng ký xe ô tô là thủ tục pháp lý bắt buộc đối với mọi chủ sở hữu phương tiện khi mua xe mới. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ quy định về thời gian đăng ký và những hậu quả khi chậm trễ. Vậy, đăng ký xe ô tô chậm có bị phạt không? Cùng Pháp lý xe tìm hiểu những quy định pháp lý liên quan và mức xử phạt khi không thực hiện đúng hạn thủ tục đăng ký xe ô tô trong bài viết này.
Đăng ký xe ô tô là một quy trình bắt buộc mà mọi chủ phương tiện phải thực hiện ngay sau khi mua xe. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho chủ xe.
Tuân thủ quy định pháp luật
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, giấy đăng ký xe ô tô là một trong những giấy tờ quan trọng mà chủ phương tiện phải mang theo khi tham gia giao thông, bên cạnh bằng lái xe. Nếu không có giấy đăng ký xe, người điều khiển phương tiện có thể bị xử phạt hành chính và xe có thể bị tạm giữ theo quy định.
Xác nhận quyền sở hữu hợp pháp
Giấy đăng ký xe là bằng chứng pháp lý xác nhận quyền sở hữu của chủ phương tiện. Đây là cơ sở quan trọng để bảo vệ quyền lợi của chủ xe trong các tình huống liên quan đến tranh chấp, mua bán hoặc sang tên đổi chủ.
Giúp cơ quan chức năng quản lý phương tiện
Việc đăng ký xe giúp các cơ quan nhà nước theo dõi và quản lý phương tiện giao thông trên toàn quốc. Điều này góp phần vào việc kiểm soát an toàn giao thông, ngăn chặn các hành vi vi phạm như sử dụng xe không rõ nguồn gốc hoặc xe không có giấy tờ hợp pháp.
Hỗ trợ trong các giao dịch tài chính và bảo hiểm
Giấy đăng ký xe là một trong những giấy tờ quan trọng khi chủ xe muốn thế chấp phương tiện để vay vốn ngân hàng hoặc tham gia các gói bảo hiểm xe ô tô. Nếu không có đăng ký xe hợp pháp, chủ phương tiện sẽ gặp khó khăn trong việc thực hiện các giao dịch này.
Tạo thuận lợi cho việc lưu thông và kiểm tra hành chính
Khi lưu thông trên đường, chủ phương tiện có thể gặp các trạm kiểm tra hành chính của cơ quan chức năng. Nếu có đầy đủ giấy tờ hợp lệ, bao gồm giấy đăng ký xe, việc kiểm tra sẽ diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn, tránh được các rắc rối không cần thiết.
Việc đăng ký xe ô tô là một yêu cầu bắt buộc không chỉ để tuân thủ pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho chủ phương tiện. Nó giúp xác nhận quyền sở hữu, hỗ trợ giao dịch tài chính, tạo điều kiện thuận lợi khi lưu thông và đảm bảo an toàn cho cả chủ xe lẫn cộng đồng. Do đó, ngay sau khi mua xe, chủ phương tiện cần nhanh chóng thực hiện thủ tục đăng ký xe để tránh các rủi ro pháp lý và hành chính.
2. Đăng ký xe ô tô chậm có bị phạt không?
Căn cứ theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, từ ngày 1/1/2025, việc đăng ký xe ô tô chậm cũng sẽ bị xử phạt hành chính.
Theo đó, nếu chủ xe ô tô không thực hiện việc đăng ký xe trong thời gian quy định (kể từ khi có hợp đồng mua bán hoặc phương tiện được sở hữu), họ có thể bị phạt hành chính. Cụ thể:
Đối với xe ô tô chưa đăng ký trong thời gian quy định (thông thường là 30 ngày kể từ ngày nhận xe hoặc mua xe), mức phạt có thể lên đến 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với chủ xe không đăng ký xe đúng hạn theo điểm a khoản 4 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định về hành vi này. Đồng thời, điểm a khoản 13 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP có quy định hành vi vi phạm đăng ký xe ô tô chậm sẽ bị trừ 02 điểm Giấy phép lái xe.
Ngoài mức phạt tiền này, nếu xe không có giấy đăng ký hợp lệ khi tham gia giao thông, chủ xe còn có thể bị tạm giữ phương tiện để làm rõ nguồn gốc, và việc không có giấy đăng ký có thể dẫn đến các hình thức xử lý bổ sung theo khoản 9 và khoản 10 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Vì vậy, để tránh bị xử phạt và gặp phải các vấn đề pháp lý, chủ xe cần thực hiện đăng ký xe đúng thời gian quy định và đảm bảo các giấy tờ liên quan đầy đủ.
Khi đăng ký xe ô tô chậm, ngoài việc bị xử phạt hành chính, chủ xe có thể gặp phải một số hậu quả khác, bao gồm:
Bị xử phạt hành chính: Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, chủ xe sẽ phải chịu phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng nếu không đăng ký xe đúng hạn, tức là quá 30 ngày kể từ ngày nhận xe hoặc mua xe.
Không hợp pháp khi tham gia giao thông: Nếu xe ô tô chưa được đăng ký, chủ xe sẽ không có giấy chứng nhận đăng ký xe hợp lệ. Khi tham gia giao thông, cảnh sát giao thông có thể yêu cầu kiểm tra giấy tờ, và nếu phát hiện xe không có giấy đăng ký, chủ xe có thể bị tạm giữ phương tiện.
Khó khăn trong việc bảo hiểm xe: Các công ty bảo hiểm thường yêu cầu giấy đăng ký xe hợp lệ để làm cơ sở cung cấp dịch vụ bảo hiểm. Nếu xe không có giấy đăng ký, chủ xe sẽ không thể ký kết hợp đồng bảo hiểm, gây khó khăn trong việc bảo vệ tài sản.
Rủi ro khi chuyển nhượng xe: Nếu chưa hoàn tất thủ tục đăng ký, chủ xe sẽ gặp khó khăn khi muốn chuyển nhượng xe cho người khác. Việc chuyển nhượng phương tiện sẽ không được công nhận hợp pháp nếu xe chưa được đăng ký đúng quy định.
Không được cấp biển số xe hợp lệ: Đăng ký xe là bước đầu tiên để được cấp biển số xe hợp lệ. Nếu không thực hiện đăng ký, xe sẽ không có biển số hợp lệ, gây khó khăn khi sử dụng và lưu thông trên đường.
Rủi ro liên quan đến quyền sở hữu và pháp lý: Khi không có giấy chứng nhận đăng ký xe, quyền sở hữu xe có thể bị tranh chấp, đặc biệt nếu xe bị liên quan đến các vấn đề pháp lý như tai nạn giao thông, vi phạm luật giao thông hoặc các vấn đề khác.
Vì vậy, để tránh những hậu quả nghiêm trọng và rắc rối pháp lý, chủ xe cần đảm bảo đăng ký xe ô tô đúng thời hạn quy định, đảm bảo xe của mình hợp pháp khi tham gia giao thông.
4. Thủ tục đăng ký xe ô tô
Thủ tục đăng ký xe ô tô bao gồm 4 bước chính: Chuẩn bị hồ sơ – Nộp thuế trước bạ – Đăng ký biển số xe – Đăng kiểm lưu hành xe. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký xe
Trước khi tiến hành đăng ký xe, chủ xe cần chuẩn bị đầy đủ các loại hồ sơ được liệt kê tại quy định Thông tư 79/2024/TT-BCA. Hồ sơ bao gồm các loại giấy tờ sau:
Giấy khai đăng ký xe
Chủ xe khai báo thông tin theo mẫu ĐKX10 ban hành kèm theo Thông tư số 79/2024/TT-BCA ngày 15/11/2024 của Bộ Công an.
Có thể thực hiện trực tuyến qua Cổng Dịch vụ Công hoặc trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe.
Giấy tờ của chủ xe
Tùy vào từng trường hợp, giấy tờ của chủ xe sẽ có sự khác biệt:
Cá nhân là công dân Việt Nam:
Căn cước công dân (CCCD) hoặc Hộ chiếu.
Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 (nếu đăng ký online).
Lực lượng vũ trang:
Chứng minh Công an nhân dân/Quân đội nhân dân.
Giấy xác nhận của đơn vị công tác (nếu chưa có CMND của lực lượng vũ trang).
Người nước ngoài:
Đối với thành viên cơ quan ngoại giao: Chứng minh thư ngoại giao/lãnh sự và giấy giới thiệu của Cục Lễ tân Nhà nước hoặc Sở Ngoại vụ.
Người nước ngoài sinh sống tại Việt Nam: Thẻ thường trú/tạm trú (còn thời hạn từ 6 tháng trở lên).
Tổ chức, doanh nghiệp:
Mã số thuế hoặc quyết định thành lập.
Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 (nếu đăng ký online).
Người được ủy quyền đăng ký xe:
Giấy tờ của chủ xe.
Văn bản ủy quyền có công chứng hoặc chứng thực.
Giấy tờ của xe
Chứng từ nguồn gốc xe
Xe nhập khẩu: Dữ liệu điện tử từ cơ quan hải quan hoặc tờ khai nguồn gốc xe.
Xe sản xuất trong nước: Phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng (dữ liệu điện tử hoặc bản giấy).
Xe bị tịch thu: Quyết định tịch thu, hóa đơn bán tài sản công.
Chứng từ chuyển quyền sở hữu xe
Hóa đơn mua bán xe (dữ liệu điện tử hoặc bản giấy).
Quyết định thanh lý/tặng cho/thừa kế xe.
Chứng từ nộp lệ phí trước bạ
Dữ liệu điện tử về lệ phí trước bạ từ cơ quan thuế.
Nếu chưa có dữ liệu điện tử, cần cung cấp chứng từ nộp lệ phí trước bạ.
Khi đăng ký xe ô tô, chủ xe thường phải xuất trình Căn cước công dân (CCCD) để làm thủ tục. Tuy nhiên, theo Khoản 5 Điều 13 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, nếu công dân có tài khoản định danh điện tử mức độ 2, thì có thể sử dụng tài khoản này thay cho CCCD khi thực hiện thủ tục đăng ký xe.
Cụ thể, tài khoản định danh điện tử mức độ 2 có thể dùng để:
Xác minh danh tính của chủ xe khi làm thủ tục đăng ký.
Cung cấp thông tin về CCCD, hộ khẩu, giấy phép lái xe (nếu đã đồng bộ) mà không cần xuất trình bản giấy.
Hạn chế giấy tờ, giúp việc đăng ký xe diễn ra nhanh chóng, thuận tiện hơn.
Như vậy, khi đi đăng ký xe ô tô, nếu đã có tài khoản định danh điện tử mức độ 2, chủ xe có thể không cần mang theo CCCD gốc, miễn là thông tin đã được đồng bộ vào hệ thống
Bước 2: Nộp thuế trước bạ
Chủ xe cần nộp thuế trước bạ tại Chi cục thuế quận/huyện nơi đăng ký hộ khẩu (đối với cá nhân) hoặc nơi đăng ký kinh doanh (đối với công ty).
Quy trình nộp thuế trước bạ:
Điền tờ khai thuế trước bạ theo mẫu 02/LPTB (ban hành kèm theo Nghị định 140/2016/NĐ-CP).
Cá nhân điền đầy đủ thông tin, bao gồm Mã số thuế của chủ xe.
Công ty cần đóng dấu xác nhận vào tờ khai.
Một số nơi có thể yêu cầu giấy giới thiệu nếu xe đăng ký tên công ty.
Nộp thuế trước bạ tại ngân hàng hoặc kho bạc nhà nước theo hướng dẫn của cơ quan thuế.
Nhận biên lai nộp thuế trước bạ, đây là giấy tờ quan trọng để làm thủ tục đăng ký biển số xe.
Các hình thức nộp lệ phí trước bạ gồm:
Dịch vụ ngân hàng: Internet Banking, Mobile Banking của các ngân hàng như Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank, MBBank, VPBank, TPBank, LienvietPostBank.
Cổng dịch vụ công Quốc gia.
Ứng dụng eTax Mobile của ngành Thuế.
Điều kiện khai lệ phí trước bạ điện tử:
Nếu đã có tài khoản giao dịch thuế điện tử: Sử dụng tài khoản để khai trên Cổng Thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
Nếu chưa có tài khoản: Sử dụng mã số thuế, ngày cấp để khai điện tử.
Người nộp thuế có thể đăng ký tài khoản giao dịch thuế điện tử theo hướng dẫn tại Công văn 377/TCT-DNNCN năm 2021.
Theo Điều 8 Nghị định 10/2022/NĐ-CP, mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%) như sau:
Xe máy: 2%.
Nếu xe máy đăng ký lần đầu tại TP trực thuộc trung ương, TP thuộc tỉnh, thị xã nơi UBND tỉnh đóng trụ sở: 5%.
Nếu nộp lệ phí từ lần thứ 2 trở đi: 1%.
Nếu đã nộp 2% nhưng chuyển giao cho cá nhân/tổ chức ở khu vực có mức thu 5%: vẫn phải nộp 5%.
Ô tô, rơ moóc, sơ mi rơ moóc, xe tương tự ô tô: 2%.
Ô tô chở người ≤9 chỗ (gồm xe con pick-up): 10% (có thể tăng đến 15% tùy địa phương).
Ô tô pick-up, tải VAN (<950 kg, ≤5 chỗ): 60% mức lệ phí ô tô ≤9 chỗ.
Ô tô điện chạy pin:
3 năm đầu: 0%.
2 năm tiếp theo: 50% mức thu xe chạy xăng/dầu.
Tất cả các loại ô tô trên, từ lần thứ 2 trở đi: 2% (thống nhất toàn quốc).
Cơ quan thuế xác định mức lệ phí dựa trên Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường do cơ quan đăng kiểm Việt Nam cấp.
Bước 3: Đăng ký biển số xe
Sau khi nộp thuế trước bạ, chủ xe đến cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục đăng ký biển số.
Hồ sơ đăng ký biển số xe bao gồm:
Tờ khai đăng ký xe (01 bản).
Biên lai nộp lệ phí trước bạ.
Hồ sơ cá nhân/công ty.
Hồ sơ xe (bản chính).
Tại cơ quan đăng ký xe, chủ xe sẽ thực hiện bấm số ngẫu nhiên trên hệ thống và được cấp biển số ngay sau khi hoàn tất thủ tục.
Từ ngày 1/1/2025, theo Thông tư 79/2024/TT-BCA, Bộ Công an mở rộng phạm vi đăng ký xe trực tuyến lần đầu toàn trình cho xe nhập khẩu đối với công dân Việt Nam có tài khoản định danh mức độ 2. Người dân có thể thực hiện đăng ký, bấm biển số trực tuyến mà không cần đưa xe đến cơ quan đăng ký, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
Quy trình đăng ký xe nhập khẩu trực tuyến qua VNeID gồm 8 bước:
Bước 1: Đăng nhập Dịch vụ công/VNeID, khai thông tin theo mẫu.
Bước 2: Nộp hồ sơ, nhận mã dịch vụ công, CSGT kiểm tra và xác nhận.
Bước 3: Nhận thông báo, đăng nhập để bấm biển số.
Bước 4: Nhận thông tin biển số và nộp lệ phí trực tuyến.
Bước 5: Xác nhận thanh toán thành công.
Bước 6: CSGT kiểm tra, in giấy chứng nhận đăng ký xe, gửi qua bưu điện.
Bước 7: Nhận giấy đăng ký xe, biển số qua bưu điện, nộp lại giấy chứng nhận chất lượng xe.
Bước 8: CSGT đối chiếu thông tin, xác nhận hoàn tất đăng ký xe.
Theo Điều 4 Thông tư 58/2020/TT-BCA, thời gian cấp đăng ký và biển số xe:
Cấp lần đầu, cấp đổi biển số: Nhận ngay sau khi hồ sơ đăng ký xe hợp lệ.
Mua xe mới: Được cấp biển số ngay sau khi hồ sơ được chấp nhận.
Chuyển quyền sở hữu xe: Trong vòng 30 ngày từ khi hoàn tất giấy tờ, tổ chức/cá nhân phải làm thủ tục đăng ký và cấp biển số.
Bước 4: Đăng kiểm lưu hành xe
Bước cuối cùng trong quy trình đăng ký xe là đăng kiểm để kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện.
Nguyên tắc xác định chu kỳ kiểm định:
Năm sản xuất xe là căn cứ để xác định chu kỳ kiểm định.
Ví dụ: Xe sản xuất năm 2025 thì:
Đến hết 31/12/2027: Được tính là trong 2 năm.
Từ 01/01/2028: Được tính là trên 2 năm.
Nếu chu kỳ kiểm định lần tiếp theo có thời hạn nhỏ hơn chu kỳ gần nhất trước đó, thời hạn mới sẽ bằng thời hạn của chu kỳ trước.
Ví dụ: Xe ô tô 08 chỗ không kinh doanh vận tải, kiểm định lần đầu 10/05/2025 có chu kỳ 36 tháng, hạn đến 09/05/2028. Nếu chuyển thành xe kinh doanh vận tải kiểm định lại vào 20/05/2025 thì thời hạn kiểm định mới là 09/05/2027 (chu kỳ 24 tháng).
Hồ sơ đăng kiểm bao gồm:
Giấy hẹn đăng ký xe.
Bản cà số khung – số máy.
Phiếu xuất xưởng (bản sao).
Giấy chứng nhận môi trường (nếu có yêu cầu).
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (bắt buộc).
Sau khi kiểm tra, đơn vị đăng kiểm sẽ cấp giấy hẹn nhận đăng kiểm.
Sau 2 ngày, chủ xe quay lại mang theo đăng ký xe bản gốc để nhận giấy chứng nhận đăng kiểm chính thức.
Tóm lại, quy trình đăng ký xe ô tô tuy gồm nhiều bước nhưng nếu chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, thực hiện đúng trình tự thì có thể hoàn tất trong 2 – 3 ngày làm việc.
Lưu ý: Chủ xe có thể lựa chọn dịch vụ đăng ký xe trọn gói để tiết kiệm thời gian và công sức.
Quan trọng: Luôn giữ đầy đủ giấy tờ khi lưu thông để tránh bị xử phạt.
Tôi có thể đăng ký xe ở nơi khác ngoài nơi thường trú không?
Có thể, nhưng bạn cần chuẩn bị thêm giấy xác nhận tạm trú (nếu đăng ký xe ở nơi không phải nơi thường trú). Việc đăng ký tại nơi tạm trú phải có sự xác nhận của chính quyền địa phương.
Xe đã đăng ký trước đó có phải đăng ký lại không khi thay đổi chủ sở hữu?
Có. Khi thay đổi chủ sở hữu, xe phải được đăng ký lại. Người mua cần đến cơ quan đăng ký để làm thủ tục chuyển nhượng và cấp giấy chứng nhận đăng ký xe mới.
Thời gian quy định để đăng ký xe ô tô là bao lâu?
Thời gian đăng ký xe ô tô thông thường là 30 ngày kể từ ngày nhận xe hoặc ký hợp đồng mua bán. Sau 30 ngày nếu không đăng ký, chủ xe có thể bị xử phạt.
Tóm lại, việc đăng ký xe ô tô đúng hạn không chỉ giúp bạn tuân thủ luật pháp mà còn tránh được những khoản phạt không đáng có. Nếu vì lý do nào đó bạn không thể thực hiện đúng thời gian quy định, hãy chủ động liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ và tránh các rắc rối pháp lý. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề đăng ký xe ô tô chậm có bị phạt không, hãy liên hệ với Pháp lý xe qua số hotline để được hỗ trợ kịp thời!
