Có thể bạn chưa biết, những biển báo đường thủy giúp các phương tiện di chuyển an toàn, tránh các chướng ngại vật và nguy hiểm trên tuyến đường thủy. Trong bài viết này, hãy cùng Pháp lý xe đi tìm hiểu chi tiết về các loại biển báo giao thông đường thủy, đặc điểm, ý nghĩa và các câu hỏi thường gặp liên quan đến chúng.

1. Biển báo giao thông đường thủy là gì?
Để hiểu rõ biển báo giao thông đường thủy, trước tiên, chúng ta cần biết về đường thủy nội địa. Căn cứ khoản 4 Điều 3 Luật Giao thông đường thủy nội địa 2004 quy định đường thủy nội địa là hệ thống các luồng nước tự nhiên và nhân tạo, bao gồm sông, hồ, ao, suối, thác, rạch, kênh… thuộc vùng nội thủy của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đường thủy nội địa được quản lý và khai thác bởi Nhà nước Việt Nam, và công dân có quyền di chuyển, sử dụng phương tiện trên các tuyến đường này. Nhà nước quản lý và khai thác đường thủy nội địa nhằm đảm bảo an toàn giao thông, đồng thời bảo vệ môi trường tránh gây tác động xấu đến sự phát triển của kinh tế – chính trị xã hội.
Biển báo giao thông đường thủy là một phần quan trọng trong hệ thống báo hiệu đường thủy, có chức năng tổ chức giao thông và đảm bảo an toàn cho các phương tiện tàu, thuyền khi di chuyển trên các luồng đường thủy. Những biển báo này được sử dụng để cảnh báo, hướng dẫn, chỉ dẫn, hoặc điều chỉnh các hành vi của người tham gia giao thông trên đường thủy.
2. Hệ thống biển báo giao thông đường thủy bao gồm loại biển báo nào?
Theo quy định tại Điều 12 Luật Giao thông đường thủy nội địa và Quy chuẩn QCVN 39:2020/BGTVT, hệ thống biển báo đường thủy được bao gồm 3 loại chính:
- Báo hiệu chỉ giới hạn, vị trí của luồng tàu chạy (báo hiệu dẫn luồng): Đây là các biển báo dùng để chỉ giới hạn phạm vi của luồng tàu, chỉ vị trí hay chỉ hướng tàu chạy nhằm hướng dẫn các phương tiện đi đúng luồng, tránh gây tai nạn và đảm bảo sự an toàn cho giao thông thủy.
- Báo hiệu chỉ vị trí nguy hiểm hay vật chướng ngại trên luồng: Các biển báo này chỉ ra những khu vực hoặc vị trí có vật chướng ngại vật trên luồng nước, giúp các phương tiện thủy nhận biết và tránh đi vào những khu vực có nguy cơ tai nạn.
- Báo hiệu thông báo chỉ dẫn: Những biển báo này cung cấp thông tin về các tình huống có liên quan đến luồng tàu, giúp các phương tiện kịp thời có các biện pháp phòng ngừa, hoặc thông báo sự hạn chế, cấm hoặc chỉ dẫn.
Ngoài ra, phao báo hiệu đường thủy nội địa là các biển phụ có tác dụng làm rõ ý nghĩa của báo hiệu. Chúng thường được sử dụng khi phao ống, phao cột hoặc thân phao không thể hiện hình dạng biển báo hiệu theo quy định, hoặc khi các dạng phao khác không thể lắp biển báo hiệu đúng. Phao báo hiệu được lắp đặt tại những vị trí quan trọng như nơi luồng thay đổi hướng, vào cua cong, hoặc khu vực nguy hiểm, và có thể thêm biển phụ để làm rõ hơn ý nghĩa báo hiệu.
Tóm lại, hệ thống biển báo giao thông đường thủy đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và quản lý giao thông trên các tuyến đường thủy nội địa. Các biển báo này không chỉ giúp điều hướng luồng tàu, cảnh báo nguy hiểm, mà còn đảm bảo an toàn cho tất cả các phương tiện thủy tham gia giao thông.
>>> Đọc thêm: Biển báo giao thông hình tam giác có ý nghĩa gì? đối với người tham gia giao thông.
3. Đặc điểm của biển báo giao thông đường thủy
Biển báo giao thông đường thủy có những đặc điểm rất riêng biệt để có thể nhận diện và thực hiện các chức năng hướng dẫn, cảnh báo. Biển báo hiệu đường thủy có ý nghĩa và tác dụng rõ ràng, với các quy định về đặc điểm như sau:
- Biển báo hiệu giới hạn luồng: Bờ trái có biển hình tam giác, hình thoi và màu xanh lục; bờ phải có biển hình tam giác ngược, hình vuông và màu đỏ.
- Biển chỉ hướng luồng tàu: Bờ trái có biển hình thoi, bờ phải có hình vuông và màu vàng.
- Biển chỉ tim luồng và vật chướng ngại: Biển hình tròn, tim luồng màu đỏ trắng xen kẽ, vật chướng ngại màu đen, hai luồng tàu màu đỏ xanh lục.
- Biển thông báo cấm, hạn chế, chỉ dẫn: Cấm có biển vuông nền trắng, viền và gạch chéo đỏ, ký hiệu đen; hạn chế và chỉ dẫn có biển vuông nền trắng, viền đỏ, ký hiệu đen; thông báo có biển vuông nền xanh lam, ký hiệu trắng.
- Vị trí lắp biển: Biển phải dễ thấy từ luồng tàu, có thể lắp nhiều biển trên cùng một cột nếu không trái ngược nhau.
- Biển phụ: Đặt trên phao để làm rõ ý nghĩa báo hiệu, thường ở những nơi luồng thay đổi, cua cong, hoặc khu vực nguy hiểm.
- Cờ: Dùng khi luồng thay đổi đột ngột hoặc có vật chướng ngại, cờ tam giác đỏ và xanh lục, đèn sáng ban đêm.
- Vật mang biển báo hiệu: Biển được gắn trên phao hoặc cột, với màu sắc tùy theo vị trí: đỏ cho bờ phải, xanh lục cho bờ trái, đỏ-xanh lục cho nơi phân luồng, đỏ-đen cho vật chướng ngại.
4. Ý nghĩa của biển báo giao thông đường thủy

Biển báo giao thông đường thủy không chỉ là công cụ quản lý giao thông trên các tuyến đường thủy mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ an toàn cho các phương tiện tham gia giao thông. Cùng với các phao và đèn hiệu, biển báo giúp điều phối luồng di chuyển của tàu thuyền, hạn chế các rủi ro tiềm ẩn và đảm bảo việc lưu thông trên đường thủy diễn ra suôn sẻ. Sau đây là những ý nghĩa chủ yếu của các biển báo giao thông đường thủy:
- Chỉ dẫn phương tiện đi đúng luồng
Biển báo giao thông đường thủy giúp các phương tiện di chuyển trong luồng nước một cách an toàn và hiệu quả. Việc chỉ dẫn rõ ràng giúp tàu thuyền không đi lệch ra khỏi luồng quy định, tránh được những khu vực có chướng ngại vật hoặc vùng nước nông không an toàn. Ví dụ, biển báo hình tam giác màu xanh lục chỉ vị trí của luồng tàu, giúp các phương tiện thủy xác định được giới hạn của luồng để di chuyển đúng hướng. Điều này cực kỳ quan trọng đối với các tàu thuyền lớn, vì họ cần tuân thủ chặt chẽ phạm vi của luồng để tránh các va chạm với các phương tiện khác hoặc mắc kẹt vào các vật chướng ngại dưới nước.
Ví dụ:
Biển báo hình tam giác màu xanh lục, chỉ ra phạm vi của luồng tàu chạy. Một chiếc tàu hàng khi di chuyển trên một con sông sẽ theo biển báo này để giữ đúng hướng đi, tránh bị mắc cạn vào những khu vực có đá ngầm hoặc luồng nước cạn. Nếu tàu không tuân theo chỉ dẫn của biển báo này và đi lệch ra ngoài luồng, có thể sẽ gặp phải những vật cản nguy hiểm, gây hư hỏng hoặc làm trì hoãn hành trình.
- Cảnh báo nguy hiểm
Các biển báo này cung cấp thông tin về những nguy hiểm có thể gặp phải trong quá trình di chuyển trên đường thủy. Các biển báo chỉ ra các vật chướng ngại, như đá ngầm, cây cối hay các vật thể nổi khác có thể gây cản trở phương tiện, giúp người điều khiển phương tiện phòng tránh được tai nạn. Ví dụ, biển báo hình vuông màu đỏ, với ký hiệu cấm đi vào khu vực có vật cản, sẽ cảnh báo các phương tiện không được tiếp cận những khu vực có nguy cơ gây nguy hiểm, như các bãi đá ngầm, nơi tàu thuyền có thể mắc cạn.
Ví dụ:
Biển báo hình vuông màu đỏ với ký hiệu cấm đi vào khu vực có vật cản là một ví dụ điển hình. Nếu có một chiếc thuyền đi vào khu vực này, chúng sẽ gặp phải những vật chướng ngại dưới nước như đá ngầm hoặc đống rác nổi, làm tàu bị mắc cạn hoặc gây hư hỏng phương tiện. Biển báo này cảnh báo trước, giúp thuyền trưởng điều khiển phương tiện tránh xa khu vực nguy hiểm và giảm thiểu tai nạn.
- Cung cấp thông tin hữu ích
Bên cạnh việc cảnh báo và chỉ dẫn, một số biển báo còn cung cấp các thông tin quan trọng khác cho các phương tiện di chuyển. Điều này bao gồm thông tin về độ sâu của nước, tốc độ tối đa của phương tiện, hoặc tình trạng của luồng nước như luồng tàu chạy một chiều hoặc hai chiều. Ví dụ, biển báo chỉ độ sâu của luồng tàu cho phép người điều khiển phương tiện biết liệu tàu của mình có thể di chuyển qua khu vực đó hay không, tránh tình trạng tàu bị mắc cạn khi đi vào những khu vực nông. Một số biển báo khác lại cảnh báo tốc độ tối đa mà các tàu thuyền có thể di chuyển, giúp duy trì an toàn và tránh tình trạng tàu chạy quá tốc độ gây nguy hiểm cho các phương tiện khác.
Ví dụ:
Biển báo độ sâu của luồng cung cấp thông tin về mức độ sâu của nước tại một khu vực. Một chiếc tàu container cần biết thông tin này để đảm bảo tàu không bị mắc cạn. Nếu biển báo cho biết độ sâu không đủ, tàu sẽ phải điều chỉnh hành trình hoặc chọn một tuyến đường khác để tiếp tục. Điều này giúp tàu vận hành trơn tru mà không gặp phải rủi ro về độ sâu.
- Cấm hoặc hạn chế hành động
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của biển báo giao thông đường thủy là cấm hoặc hạn chế các hành động cụ thể trong khu vực được báo hiệu. Điều này giúp tránh các tình huống nguy hiểm và bảo vệ an toàn cho các phương tiện thủy. Ví dụ, biển báo hình vuông với nền màu trắng và viền đỏ có thể yêu cầu các tàu thuyền không được dừng lại hoặc đỗ tại khu vực có biển báo này, nhằm đảm bảo không gây tắc nghẽn luồng nước. Ngoài ra, một số biển báo cũng có thể yêu cầu các phương tiện không được phép vượt nhau trong một khu vực hạn chế, từ đó ngăn ngừa tình trạng tai nạn hoặc va chạm xảy ra khi tàu thuyền đi quá gần nhau trong những điều kiện không thuận lợi.
Ví dụ:
Biển báo C1.7 – “Cấm quay lại” có thể được lắp đặt trong khu vực có cầu hoặc đoạn sông hẹp, nơi tàu thuyền không thể quay lại hoặc xoay vòng một cách an toàn. Nếu một tàu bị hỏng hoặc gặp sự cố trong khu vực này, nó sẽ không thể quay đầu lại và có thể gây tắc nghẽn hoặc tai nạn. Biển báo này giúp đảm bảo sự an toàn, tránh trường hợp tàu thuyền khác bị kẹt lại trong cùng một khu vực.
Như vậy, biển báo giao thông đường thủy đóng vai trò không thể thiếu trong việc điều hành giao thông trên các tuyến đường thủy nội địa. Các biển báo giúp các phương tiện di chuyển một cách an toàn, đồng thời cung cấp các chỉ dẫn và cảnh báo để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hiệu quả trong quá trình vận hành giao thông thủy.
>>> Cùng tìm hiểu với Pháp lý xe để biết: Biển báo có chữ P là gì?
5. Câu hỏi thường gặp
Biển báo giao thông đường thủy có giống như biển báo giao thông đường bộ không?
Không. Biển báo giao thông đường thủy và biển báo giao thông đường bộ có những điểm chung về chức năng hướng dẫn và cảnh báo. Tuy nhiên, các biển báo đường thủy có hình dạng và màu sắc đặc biệt phù hợp với điều kiện giao thông trên mặt nước, giúp tàu thuyền dễ dàng nhận diện và tuân thủ.
Biển báo giao thông đường thủy có thể thay đổi không?
Có thể. Biển báo giao thông đường thủy có thể thay đổi hoặc bổ sung khi có sự thay đổi về luồng nước, điều kiện giao thông hoặc tình trạng của tuyến đường thủy. Các cơ quan chức năng sẽ cập nhật và thay thế các biển báo khi cần thiết để đảm bảo giao thông luôn thông suốt và an toàn.
Những biển báo giao thông đường thủy nào quan trọng nhất?
Những biển báo quan trọng nhất trên đường thủy bao gồm các biển báo chỉ dẫn luồng tàu, biển báo cảnh báo chướng ngại vật và biển báo thông báo cấm hoặc hạn chế hành động. Đây là các biển báo cơ bản giúp các phương tiện di chuyển an toàn và tránh được các sự cố.
Làm thế nào để nhận diện biển báo giao thông đường thủy?
Các biển báo giao thông đường thủy thường có màu sắc và hình dạng đặc trưng để dễ nhận diện. Các biển báo dẫn luồng tàu có màu sắc như xanh lục, đỏ, vàng, và thường có hình tam giác, hình vuông hoặc hình tròn. Mỗi loại biển báo có những quy định và ý nghĩa rõ ràng, giúp các phương tiện dễ dàng hiểu và thực hiện.
Việc hiểu rõ và tuân thủ các biển báo đường thủy không chỉ giúp nâng cao an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông mà còn góp phần duy trì trật tự và sự ổn định cho hệ thống giao thông thủy của Việt Nam. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ với Pháp lý xe để được hỗ trợ giải đáp chính xác, đầy đủ và nhanh chóng.