Quản lý biển số xe theo mã định danh nhưng vẫn áp dụng mức lệ phí theo địa giới hành chính là không công bằng, theo đại biểu Nguyễn Phương Thủy.
Chiều 22/5, Quốc hội thảo luận dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Theo Điều 37, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe là cá nhân, tổ chức. Trường hợp tổ chức chưa có mã định danh điện tử thì quản lý theo mã số thuế hoặc quyết định thành lập.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy cho rằng đây là bước thay đổi căn bản trong công tác quản lý phương tiện, chuyển từ quản lý theo đơn vị hành chính cấp tỉnh sang gắn với chủ sở hữu phương tiện. Quy định này cũng tạo thuận lợi cho chủ sở hữu xe trong việc thực hiện thủ tục hành chính, theo dõi thông tin phương tiện, thực hiện các nghĩa vụ thanh toán về giá, phí, nộp tiền phạt vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, nữ đại biểu băn khoăn khi cơ quan quản lý đổi phương thức quản lý theo mã định danh nhưng lệ phí đăng ký, cấp đổi biển số xe lại căn cứ vào địa giới đơn vị hành chính nhằm hạn chế phương tiện giao thông tại các đô thị lớn.
Theo bà Thủy, chủ sở hữu phương tiện ở đô thị thuộc khu vực I như Hà Nội, TP HCM phải chịu mức lệ phí gấp nhiều lần so với khu vực II, III. “Điều này là vô lý vì xe của các tỉnh vẫn lưu thông bình thường được ở Hà Nội, TP HCM và ngược lại”, bà Thủy nói, cho rằng chuyển sang quản lý phương tiện theo số định danh của chủ xe thì quy định như trên sẽ không còn phù hợp. Việc phân biệt mức lệ phí không đạt được mục đích hạn chế phương tiện và không bảo đảm công bằng với các chủ sở hữu phương tiện.
Vì vậy, bà Thủy đề nghị Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Tài chính rà soát thủ tục hành chính liên quan đến việc quản lý, cấp, thu hồi đăng ký xe và biển số xe để bảo đảm đầy đủ, chặt chẽ, phù hợp với phương thức quản lý mới. Cơ quan chức năng cân nhắc kỹ vấn đề này khi ban hành các văn bản quy định chi tiết để thi hành nội dung về cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký xe và biển số xe.
Theo Thông tư 24/2023 của Bộ Công an, biển số ôtô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, còn gọi là biển số định danh. Nhà chức trách sẽ không giới hạn số lượng biển số định danh của người dân. Một người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số ôtô, xe máy.
Đại diện Bộ Công an cho biết “biển số định danh” nghĩa là một cách quản lý biển số theo mã định danh cá nhân của “chủ biển”. Biển vẫn được cấp cho người dân theo quy trình như hiện nay chứ không phải “dùng mã định danh cá nhân làm biển số” theo cách hiểu của nhiều người.
Hiện mỗi xe sẽ gắn với một biển số. Tuy nhiên, từ 15/8, biển số xe sẽ đi theo người. Ví dụ, anh A được cấp biển số theo mã định danh cá nhân anh ấy thì khi bán xe, anh A chỉ được bán phương tiện và phải nộp lại biển số vào kho. Khi anh A mua xe mới, cảnh sát sẽ dùng lại biển số cũ này để đăng ký cho xe mới của anh. Lúc này, công an chỉ làm giấy tờ đăng ký xe mới với số khung, số máy mới, còn biển số giữ nguyên.
Thông tư 60/2023 của Bộ Tài chính điều chỉnh mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý lệ phí đăng ký, cấp biển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Mức thu được chia thành ba khu vực I, II và III. Khu vực I gồm Hà Nội và TP HCM; khu vực II là Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và khu vực III là địa phương còn lại.
Tại khu vực I, ôtô chở người từ 9 chỗ trở xuống có mức phí đăng ký là 20 triệu đồng một xe. Với môtô trị giá đến 15 triệu đồng, mức phí là một triệu đồng; môtô 15-40 triệu đồng mức phí 2 triệu đồng; môtô trên 40 triệu đồng chịu mức phí là 4 triệu đồng.
Đối với khu vực II, mức phí đăng ký ôtô dưới 9 chỗ giữ nguyên một triệu đồng; tương tự với môtô giá trị từ dưới 15 đến trên 40 triệu đồng, mức phí lần lượt là 200.000, 400.000 và 800.000 đồng. Khu vực III giữ nguyên như hiện hành, mức phí là 200.000 đồng/ôtô dưới 9 chỗ và xe máy là 150.000 đồng.
Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được trình xin ý kiến Quốc hội vào kỳ họp 6, dự kiến được xem xét thông qua ở kỳ họp này.
