An toàn cháy nổ là một trong những ưu tiên hàng đầu khi xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị. Trong bối cảnh này, quy định về kích thước bãi đỗ xe chữa cháy trở thành một phần quan trọng trong việc đảm bảo sự chuẩn bị và phòng tránh khẩn cấp. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết về các quy định này, tìm hiểu về những tiêu chuẩn kỹ thuật và kích thước cụ thể mà bãi đỗ xe chữa cháy cần tuân theo để đảm bảo sự hiệu quả trong việc phòng cháy và chữa cháy.
1. Bãi đỗ xe chữa cháy là gì?
Bãi đỗ xe chữa cháy là một không gian được thiết kế đặc biệt để đỗ và tiếp cận xe cứu thương, xe chữa cháy và các phương tiện khẩn cấp khác. Được xây dựng tại các địa điểm chiến lược trong cộng đồng như khu dân cư, khu công nghiệp, tòa nhà cao tầng, bãi đỗ xe chữa cháy cung cấp không gian thuận tiện để các phương tiện khẩn cấp có thể nhanh chóng tiếp cận và phản ứng khi có sự cố cháy, tai nạn hoặc tình huống khẩn cấp khác.
Bãi đỗ xe chữa cháy đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính hiệu quả và sự linh hoạt của xe chữa cháy khi tham gia công tác cứu chữa, cứu hộ trong các tình huống khẩn cấp như cháy, nổ, hoặc tai nạn. Tuy nhiên, nhiều địa phương vẫn gặp phải những vấn đề và vi phạm về thiết kế và sử dụng bãi đỗ xe chữa cháy, tạo ra thách thức đối với lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH.
Các nguyên nhân cho sự tồn tại của vi phạm này đa dạng, một số nguyên nhân nổi bật bao gồm sự thiếu ý thức chấp hành của chủ đầu tư và chủ cơ sở, cũng như sự thiếu quan tâm của các cơ quan quản lý và quy hoạch. Ngoài ra, quy định hạn chế trong các tiêu chuẩn và quy chuẩn làm tăng khả năng xảy ra vi phạm.
Năm 2021, Bộ Xây dựng đã đưa ra giải pháp bằng cách ban hành quy chuẩn mới, QCVN 06:2021/BXD, với mục tiêu cải thiện thiết kế đường và bãi đỗ xe chữa cháy, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động cứu chữa.
2. Quy định về kích thước bãi đỗ xe chữa cháy
2.1. Một Số Yêu Cầu Chung về Đường và Bãi Đỗ Cho Xe Chữa Cháy
Yêu Cầu về Kết Cấu Chặn Phía Trên
- Các kết cấu chặn phía trên trên đường và bãi đỗ xe chữa cháy không được lớn hơn 10m và phải giữ khoảng cách không nhỏ hơn 20m giữa chúng.
- Đoạn cuối của đường hoặc bãi đỗ không được chặn bởi các kết cấu chặn phía trên và phải có khoảng cách ít nhất 20m (Xem Hình).
- Trong tính toán chiều dài bãi đỗ, không tính đến các đoạn có kết cấu chặn phía trên.
Bề Mặt và Tải Trọng của Bãi Đỗ Xe
- Bề mặt bãi đỗ xe chữa cháy phải ngang bằng và nếu có độ nghiêng, độ dốc không được vượt quá 1:15.
- Độ dốc của đường cho xe chữa cháy không quá 1:8,3.
- Bãi đỗ xe và đường phải chịu được tải trọng của xe chữa cháy theo yêu cầu thiết kế và phù hợp với phương tiện của lực lượng PCCC và CNCH.
- Đường và bãi đỗ phải luôn thông thoáng.
Bãi Quay Xe
- Thiết kế bãi quay xe phải tuân theo các hình dạng như hình tam giác đều, hình vuông, hình tròn, hoặc hình chữ nhật vuông góc với đường cụt.
Sử Dụng Đường Giao Thông Công Cộng
- Cho phép sử dụng đường giao thông công cộng làm bãi đỗ xe chữa cháy, nếu đáp ứng các yêu cầu về khoảng cách từ lối vào trên cao theo QCVN 06:2021/BXD.
2.2. Đường Giao Thông Cho Xe Chữa Cháy
Chiều Rộng và Chiều Cao Thông Thủy
- Chiều rộng của mặt đường cho xe chữa cháy không được nhỏ hơn 3,5m.
- Chiều cao thông thủy của đường không được nhỏ hơn 4,5m (Xem Hình).
Yêu Cầu Đối với Nhà Nhóm F1, F2, F3 và F4
- Nhà nhóm F1, F2, F3 và F4 có chiều cao PCCC không quá 15m không yêu cầu bãi đỗ xe chữa cháy, nhưng cần có đường cho xe chữa cháy tiếp cận (Xem Hình).
Đối với Công Trình Có Tầng Hầm hoặc Nhà Nhóm F1.3
- Đường cho xe chữa cháy phải tiếp cận các khoang thang máy hoặc buồng thang bộ thoát nạn với khoảng cách không quá 18m (Xem Hình).
2.3. Bãi Đỗ Cho Xe Chữa Cháy
Các Yêu Cầu Chung:
- Bãi đỗ cho xe chữa cháy theo Bảng 14 của QCVN 06:2021/BXD không yêu cầu đối với nhà có chiều cao dưới 15m và nhà có chiều cao không quá 28m, với điều kiện mỗi tầng không quá 50 người. Khoảng cách từ đường cho xe chữa cháy đến họng tiếp nước vào nhà không được lớn hơn 18m, và các họng tiếp nước phải đặt sát công trình.
- Khoảng cách ngang giữa bãi đỗ và lối vào từ trên cao không được cản trở, đảm bảo triển khai và tiếp cận dễ dàng của lực lượng chữa cháy. Các vật thể cố định, cây xanh không được phép làm cản trở.
Tính Toán Chiều Dài Bãi Đỗ:
- Nhà nhóm F1.3 (chiều cao > 15m) phải thiết kế bãi đỗ để tiếp cận toàn bộ mặt ngoài của mỗi khối nhà.
- Đối với nhóm F1.1, F1.2, F2, F3, và F4 (chiều cao > 15m), chiều dài bãi đỗ được quy định tại Bảng 15, dựa trên diện tích sàn lớn nhất của tầng cho phép tiếp cận.
- Đối với nhóm F5, bãi đỗ được bố trí theo quy định tại Bảng 16, tính theo tổng quy mô và khối tích của nhà (không bao gồm tầng hầm). Chiều rộng đường không nhỏ hơn 3,5m, và khoảng cách đến tường ngôi nhà có quy định chi tiết.
Quy Định Lối Vào Từ Trên Cao:
- Lối vào phải không bị cản trở, lực lượng chữa cháy có thể tiếp cận mở từ bên trong hoặc bên ngoài. Không được bố trí ở khu vực phục vụ thoát nạn như buồng thang bộ, sảnh không nhiễm khói, hoặc không gian khác chỉ dẫn đến điểm cụt.
- Số lượng và vị trí của lối vào từ trên cao được quy định tùy theo chiều dài của bãi đỗ. Lối vào phải được bố trí ở tất cả các tầng đến độ cao 50m (trừ tầng 1).
- Đối với nhà nhóm F5, lối vào từ trên cao phía trên mỗi bãi đỗ phải được bố trí đến độ cao 50m. Không yêu cầu lối vào từ trên cao đối với nhà nhóm F1.3, kể cả các khu vực phụ trợ.
3. Mọi người cũng hỏi
Q1: Bảng 14 của QCVN 06:2021/BXD quy định gì về kích thước bãi đỗ xe chữa cháy và áp dụng cho loại công trình nào?
A1: Bảng 14 của QCVN 06:2021/BXD quy định về kích thước bãi đỗ xe chữa cháy, đặc biệt áp dụng cho các loại công trình có chiều cao không quá 15m và nhà có chiều cao không quá 28m, dựa trên diện tích sàn lớn nhất của một tầng cho phép tiếp cận.
Q2: Chiều dài bãi đỗ xe chữa cháy của những nhà nhóm F1.3 và F5 được tính như thế nào?
A2: Đối với những nhà nhóm F1.3, chiều dài bãi đỗ xe chữa cháy phải tiếp cận ít nhất toàn bộ một mặt ngoài của mỗi khối nhà. Đối với nhóm F5, bãi đỗ phải đáp ứng theo quy định tại Bảng 16, tính theo tổng quy mô và khối tích của nhà (không bao gồm tầng hầm).
Q3: Tại sao quy định về lối vào từ trên cao quan trọng trong việc thiết kế bãi đỗ xe chữa cháy?
A3: Lối vào từ trên cao quan trọng để đảm bảo khả năng tiếp cận và triển khai của lực lượng chữa cháy từ xe chữa cháy, đặc biệt trong tình huống khẩn cấp. Nó cũng đảm bảo sự linh hoạt và an toàn trong quá trình cứu nạn và cứu chữa.
Q4: Có quy định gì về khoảng cách giữa bãi đỗ xe chữa cháy và lối vào từ trên cao?
A4: Khoảng cách giữa bãi đỗ xe chữa cháy và lối vào từ trên cao phải đảm bảo rằng nó không gần hơn 2m và không xa quá 10m. Điều này giúp đảm bảo sự tiếp cận linh hoạt và hiệu quả của lực lượng chữa cháy.
Bài viết trên đã trình bày một số yêu cầu chung về đường và bãi đỗ cho xe chữa cháy, giúp đảm bảo tính hiệu quả và an toàn trong công tác cứu chữa và cứu nạn. Việc tuân thủ những quy định này là quan trọng để đảm bảo sự linh hoạt và khả năng tiếp cận của lực lượng chữa cháy trong mọi tình huống. Pháp Lý Xe hy vọng bài viết đã mang đến nhiều thông tin hữu ích cho quý độc giả.